Spis treści artykułu

Jakość powietrza i jego zanieczyszczenia

Czym jest zanieczyszczenie powietrza?

Zanieczyszczenie powietrza to obecność szkodliwych bądź toksycznych substancji i cząsteczek w atmosferze ziemskiej, które są szkodliwe dla zdrowia człowieka, zwierząt i roślin oraz mają negatywny wpływ na środowisko (wodę, glebę) i ekosystem. Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem może skutkować: pogorszeniem samopoczucia, powstawania alergii i chorób układu oddechowego, powstaniem nowotworów, obniżeniem odporności oraz ogólnym pogorszeniem funkcjonowania organizmu.

Źródła zanieczyszczeń powietrza

Powietrze zanieczyszczają wszystkie substancje gazowe, stałe (pyłowe) lub ciekłe, gdy ich ilość w powietrzu przekracza dopuszczalną zawartość. Jest to najbardziej niebezpieczny rodzaj zanieczyszczeń, tak jak powietrze się przenosi na duże odległości, skażając inne obszary środowiska. Również dlatego, że z oddychania nie możemy zrezygnować. Głównymi źródłami zanieczyszczeń są: działalność człowieka, przemysł, energetyka, transport, źródła naturalne... Niska emisja - zanieczyszczenia pochodzące ze spalania węgla lub drewna w nieefektywny sposób przeważnie w domowych piecach grzewczych i lokalnych kotłowniach węglowych. Elektrownie węglowe, chemiczna przeróbka paliw, przemysł chemiczny, metalurgiczny, rafineryjny; cementownie, wydobywanie surowców, odpady przemysłowe jak również motoryzacja zraz z naturalnymi źródłami zanieczyszczeń powietrza są głównymi czynnikami jego zanieczyszczenia. Do naturalnych źródeł zanieczyszczeń zaliczają m.in. wybuchy wulkanów, pożary lasów, wietrzenie chemiczne skał, pył kosmiczny, procesy biologiczne...

Substancje zanieczyszczające

Dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek węgla (CO2), tlenek węgla (CO), ołów (Pb), ozon troposferyczny (O3), tlenki azotu (NxOy), pyły węglowe (X2), lotne związki organiczne (benzopireny), pyły zawieszone, metale ciężkie (ołów, miedź, cynk, kadm, platyna, pallad, rod)...

Skutki zdrowotne oddychania zanieczyszczonym powietrzem

Zanieczyszczenia trafiają do organizmu głównie w trakcie oddychania i w zależności od jakości powietrza (stężenia zanieczyszczeń), czasu oddychania zanieczyszczonym powietrzem oraz indywidualnej fizjologii człowieka mogą powodować:

  • schorzenia układu oddechowego (problemy z oddychaniem, kaszel, zapalenie oskrzeli i płuc, astmy);
  • schorzenia układu nerwowego;
  • różnego rodzaju alergie;
  • problemy z absorpcją tlenu we krwi (schorzenia układu krwionośnego);
  • problemy z płodnością;
  • obniżenie odporności na różnego rodzaju infekcje i ogólne osłabienie organizmu człowieka;
  • uszkodzenie m.in. takich narządów wewnętrznych jak wątroba, nerki, nadnercza, płuca, serce, mózg, kości;
Niektóre substancje jak np. benzopireny są rakotwórcze! Ich gromadzenie się w organizmie może wywołać zmiany nowotworowe.

Zanieczyszczenia działają niekorzystnie również na zwierzęta, rośliny, skażają wodę i glebę, zwiększają kwasowość wody pitnej. Powodują również wzrost zawartości metali ciężkich, ołowiu, miedzi, cynku i kadmu w rzekach i jeziorach co niekorzystnie wpływa na florę i faunę.

Globalne skutki zanieczyszczeń powietrza dla ludzi, zwierząt, roślin i ekosystemu

  • Smog. Stan zanieczyszczonego powietrza zawierającego duże stężenia pyłów, aerozoli atmosferycznych i toksycznych gazów, źródłem których jest głównie motoryzacja, przemysł i nieefektywne spalanie węgla niskiej jakości.
  • Kwaśny deszcz – opad atmosferyczny o niskim pH, zawierający wysokie stężenie kwasów siarkowego oraz azotowego. Zjawisko występuję na terenach gdzie powietrze jest zanieczyszczone w wyniku spalania zasiarczonego węgla, działalności przemysłowej, chemicznej lub metalurgicznej. Powoduje zakwaszania wody, niszczenie flory i fauny, degradację gleby oraz negatywne aspekty zdrowotne u ludzi. Szczególnie jest niebezpieczny dla dzieci, kobiet w ciąży i osób wrażliwych.
  • Dziura ozonowa – jest zmniejszeniem się zawartości ozonu (O3) w stratosferze (na wysokości 15-20 km) głównie w obszarze bieguna południowego. Ozon tworzy tarczę (powłokę), chroniącą kulę ziemską od negatywnego promieniowania UV (Ultrafiolet, promieniowanie ultrafioletowe) Im jego zawartość niższa – tym więcej promieniowania dociera do powierzchni Ziemi. Powłoka ozonowa jest naturalnym filtrem, chroniącym organizmy żywe przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. Do niszczenia tej powłoki przyczyniają się generalnie związki chlorofluorowęglowe (freony). Tempo niszczenia warstwy ozonu wynosi od 0.2% do 3% w zależności od szerokości geograficznej.
  • Efekt cieplarniany – zjawisko, zachodzące w atmosferze planety powodujące zwiększenie temperatury jej powierzchni. Efekt wywołują gazy cieplarniane, zawierające się w atmosferze; polega na tworzeniu efektu "szklarni" w wyniku czego promieniowanie cieplne nie może wrócić do przestrzeni kosmicznej. W "szklarni" panuje temperatura wyższa niż na zewnątrz. Efekt ten jest zjawiskiem naturalnym i nawet korzystnym dla ekosystemu (podnosi średnią temperaturę na planecie) jednak przyśpieszany działalnością człowieka wywołuje negatywne skutki ekologiczne.

Wysokie stężenie szkodliwych gazów w powietrzu – przyczyny i skutki

NO2 – dwutlenek azotu w powietrzu

NO2 dwutlenek azotu – jest gazem toksycznym emitowanym przede wszystkim z transportu drogowego, produkcji nawozów sztucznych i energetyki. Powoduje problemy z układem oddechowym, układem krwionośnym, ma negatywny wpływ na wątrobę, śledzionę i krew. Jest szczególnie niebezpieczny dla dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych i osób wrażliwych. U osób cierpiących na astmę powoduje częstsze i intensywniejsze ataki. Działa on drażniąco na spojówki oraz śluzówki nosa i gardła. NO2 należy do najgroźniejszych związków zanieczyszczających atmosferę. Jest kilkakrotnie bardziej szkodliwy od dwutlenku siarki i około dziesięciokrotnie bardziej od tlenku węgla. Pomimo bezpośredniego szkodliwego działania, szkodzi również w sposób pośredni – przyczynia się do powstania związków rakotwórczych w glebach, które są wchłaniane przez rośliny które jemy.
Norma (średnioroczna)
40 µg/m³
Norma (godzinowa)
200 µg/m³
Stan powietrza
Zawartość
Dobry
0 – 100 µg/m³
Umiarkowany
100.1 – 150 µg/m³
Dostateczny
150.1 – 200 µg/m³
Zły
200.1 – 400 µg/m³
Bardzo niezdrowy
400.1 – 500 µg/m³
Niebezpieczny
> 500 µg/m³

SO2 – dwutlenek siarki w powietrzu

SO2 dwutlenek siarki – gaz, zanieczyszczający powietrze, który jest emitowany głównie przez zakłady ciepłownicze i przemysłowe oraz transport. Bardzo łatwo wchodzi w reakcję chemiczną z innymi substancjami w powietrzu, tworząc szkodliwe związki (kwas siarkowy i kwas siarkawy). Zanieczyszczenia SO2 są jednym z powodów kwaśnych deszczy. Wysokie stężenia dwutlenku siarki można znaleźć również przy drogach o intensywnym ruchu. Powoduje problemy z oddychaniem, astmę, przewlekłe zapalenie oskrzeli i płuc, choroby układu krążenia, bóle głowy i migreny.
Norma (godzinowa)
350 µg/m³
Stan powietrza
Zawartość
Dobry
0 – 100 µg/m³
Umiarkowany
100.1 – 200 µg/m³
Dostateczny
200.1 – 350 µg/m³
Zły
350.1 – 500 µg/m³
Bardzo niezdrowy
500.1 – 600 µg/m³
Niebezpieczny
> 600 µg/m³

CO (tlenek węgla) – cichy zabójca

CO tlenek węgla, cichy zabójca, znany również jako czad. Jest to silnie toksyczny związek chemiczny z grupy tlenków węgla. Powstaje w wyniku niecałkowitego spalania paliw kopalnych oraz biopaliw. Trafiając w organizm człowieka – zmniejsza zdolność transportową erytrocytów (czerwonych krwinek) co skutkuje niewystarczającym dotlenieniem tkanek i organów. Zaburza to ich prawidłowe funkcjonowanie i doprowadza do ich obumierania. Czad (CO) jest gazem bez zapachu i jest niewidoczny. Wykryć go można przy pomocy specjalnych czujników, które warto zainstalować w domu.
Norma (godzinowa)
30 mg/m³
Norma (8 godzin)
10 mg/m³
Stan powietrza
Zawartość
Dobry
0 – 7 mg/m³
Umiarkowany
7.1 – 11 mg/m³
Dostateczny
11.1 – 15 mg/m³
Zły
15.1 – 21 mg/m³
Bardzo niezdrowy
21.1 – 26 mg/m³
Niebezpieczny
> 26 mg/m³

Toksyczny ozon – O3 w powietrzu. Ten co nas chroni przeciwko UV

O3 ozon – silnie toksyczny gaz, który również chroni nas przed promieniowaniem UV (promieniowanie ultrafioletowe). W stratosferze, na wysokości 15-20 km tworzy ochronną powłokę, która chroni istoty żywe od negatywnego promieniowania UV. Ozon staje się szkodliwy dla istot żywych w dolnych warstwach atmosfery. Wysokie jego stężenia zagrażają naszemu zdrowiu poprzez podrażnianie błon śluzowych i oczu. Powoduje suchy kaszel i odczucia lęku.
Norma (8 godzin)
120 µg/m³
Norma (godzinowa)
180 µg/m³
Stan powietrza
Zawartość
Dobry
0 – 120 µg/m³
Umiarkowany
120.1 – 150 µg/m³
Dostateczny
150.1 – 180 µg/m³
Zły
180.1 – 240 µg/m³
Bardzo niezdrowy
240.1 – 300 µg/m³
Niebezpieczny
> 300 µg/m³

Pył PM2.5 – małe cząsteczki potrafią zabić

Pył PM2.5 – jeden z najbardziej groźnych i toksycznych rodzai zanieczyszczeń powietrza. Są to zanieczyszczające cząsteczki i aerozole o średnicy poniżej 2.5 mikrometra (jedna tysięczna milimetra). Ze względu na swoje bardzo małe rozmiary – nie są wydalane z układu oddechowego i gromadzą się w płucach, powodując zaburzenia układu oddechowego. Mogą przenikać z płuc do układu krwionośnego, skąd są transportowane do wszystkich organów, rozprowadzając toksyczne i zabójcze związki po całym organizmie. Do takich związków należą m.in. metale ciężkie (ołów, kadm, miedź, cynk, chrom) oraz nie mniej niebezpieczne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (benzopireny), do których należy również rakotwórczy benzo(a)piren. Te substancje potrafią gromadzić się w organizmie człowieka, powodując takie schorzenia, jak:
  • podrażnienie i zapalenie dróg oddechowych;
  • zaburzenia funkcjonowania układu oddechowego i krwionośnego;
  • infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych;
  • zapalenie naczyń krwionośnych;
  • choroby nowotworowe;
  • uszkodzenia organów;
  • zaburzenia funkcjonowania układu immunologicznego;
  • osłabienie całego organizmu i zaburzenia funkcjonowania organów;
  • alergie i astmę;
  • bezpłodność;
  • miażdżycę;
Norma (dobowa)
25 µg/m³
Stan powietrza
Zawartość
Dobry
0 – 35 µg/m³
Umiarkowany
35.1 – 55 µg/m³
Dostateczny
55.1 – 75 µg/m³
Zły
75.1 – 110 µg/m³
Bardzo niezdrowy
110.1 – 150 µg/m³
Niebezpieczny
> 150 µg/m³

Pył gruby PM10 – zawieszony w powietrzu

Pył gruby PM10 (cząsteczki o średnicy poniżej 10 μm) jest znacznie większy od PM2.5 i nie jest akumulowany w płucach, jednak może się gromadzić w górnych drogach oddechowych, powodując m.in. kaszel, podrażnienie i zapalenie dróg oddechowych, astmę. Zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego i płuc. Zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgu. PM10 powstaje w wyniku spalania paliw stałych i ciekłych oraz śmieci. Może zawierać takie substancje jak benzopireny, dioksyny i furany. Wszystkie mają toksyczne działanie na organizm człowieka.
Norma (dobowa)
50 µg/m³
Stan powietrza
Zawartość
Dobry
0 – 50 µg/m³
Umiarkowany
50.1 – 80 µg/m³
Dostateczny
80.1 – 110 µg/m³
Zły
110.1 – 150 µg/m³
Bardzo niezdrowy
150.1 – 200 µg/m³
Niebezpieczny
> 200 µg/m³

Szkodliwe działanie pyłów PM10 i PM2.5

Pył PM jest jednym ze składników smogu. Są to przede wszystkim drobne cząsteczki sadzy. Dostając się do płuc, są rozprowadzanie po organizmie do najważniejszych organów naszego ciała. Przyczyniają się do osłabienia organizmu, powstania wielu chorób i nawet do śmierci. Głównym źródłem pyłu PM jest spalanie paliw stałych (piece na węgiel i drewno) i ciekłych oraz śmieci; transport i przemysł. Pył zawieszony PM2.5 został uznany za najbardziej niebezpieczny i toksyczny dla zdrowia składnik smogu. Każdy jest narażony na działanie toksycznych związków zawartych w smogu, szczególnie dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze, osoby wrażliwe, osoby cierpiące na astmę i różnego rodzaju alergie; osoby z chorobami układu krążenia, oddechowego i odpornościowego. Pyły PM potrafią gromadzić się w organizmie, trując go podobnie jak palenie papierosów. Szczególnie niebezpieczną jest substancja rakotwórcza benzo(a)piren. Smog zabija ludzi i niestety jest wynikiem naszej działalności i niedbalstwa w stosunku do ochrony środowiska. Jedynym sposobem na pokonanie tego zjawiska jest zmniejszenie emisji spalin zarówno przez gospodarstwa domowe, transport, przemysł oraz edukacja ludzi. Wiedza na temat powietrza którym oddychamy, jego jakości, zanieczyszczeń i toksynów w nim występujących oraz chorób, które one powodują; sposobu działania układu oddechowego i organów człowieka oraz zwiększenie ludzkiej świadomości pomoże pokonać tego wroga. Dbajmy o środowisko, nie niszczmy go! I będzie dobrze się oddychało!

Bądź eko – popraw jakość powietrza dbając o środowisko

Co może pomóc poprawić jakość powietrza? – Nasze zachowanie!

  • Wymień piec w Swoim mieszkaniu czy domu na bardziej ekologiczny bądź elektryczny. Jeśli masz piec węglowy – koniecznie się go pozbądź. Szkodzisz również sobie.
  • Segreguj śmieci. Nie pal je! a wyrzucaj do odpowiednio oznakowanych kontenerów.
  • Masz dom? Panele fotowoltaiczne pomogą Ci oszczędzać na energii elektrycznej i być bardziej eko.
  • Wymieć samochód na bardziej ekologiczny bądź korzystaj z komunikacji miejskiej. Elektryczne hulajnogi też świetnie się sprawdzają.
Tak nie wiele trzeba żeby poprawić jakość powietrza. Gdyby tylko robił to każdy... Wtedy, być może, z wyników wyszukiwania zniknie hasło "Jak chronić się przed smogiem?".

Jakość powietrza w Polsce

W wyniku wieloletnich zaniedbań ochroną środowiska i rozwojem kraju, Polska należy do grona państw z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem wśród wszystkich krajów Unii Europejskiej (UE). Największy problem z zanieczyszczeniami powietrza występuje w przypadku wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (benzopirenów), dwutlenku azotu (NO2), oraz pyłu zawieszonego PM10 i PM2.5. Normy, określone prawem unijnym i polskim, są przekraczane w licznych polskich miejscowościach w kilka, a czasami kilkanaście razy. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w UE, 37 znajduje się w Polsce. Najbardziej zanieczyszczonymi miastami w Polsce uważane są: Żywiec, Pszczyna, Rybnik, Wodzisław Śląski, Opoczno, Sucha Beskidzka, Godów, Kraków, Skawina i Nowy Sącz. Oczywiście, nie jest tak źle jak w Chinach i Indiach, ale nie jest dobrze. Na około 20% powierzchni Polski występuje nadmierne zanieczyszczenie powietrza. W 2015 roku Europejska Agencja Środowiska opublikowała raport z którego wynika, że polskie powietrze należy do najbardziej zanieczyszczonych rakotwórczym benzopirenem w UE. Przekracza poziom 1 ng/m³. Dlaczego tak się dzieje? Mamy dużo lasów, nie mamy wulkanów oraz nie było żadnych większych awarii chemicznych na skale globalną... Struktura gospodarki, specyfika polskiej mentalności, brak edukacji i zwykłe niedbalstwo przyczyniły się do tego.

Polska energetyka

Polska energetyka jest oparta na spalaniu węgla kamiennego i brunatnego. Pomimo wprowadzeniu coraz bardziej restrykcyjnych unijnych norm emisji spalin problem się nie rozwiązuje. Za dużo jest elektrowni węglowych i za długo węgiel był spalany. Absolutna większość wytwarzanej energii elektrycznej (ponad 3/4) pochodzi ze spalania węgla. Zapowiadane rezygnacje z węgla "do roku 2035", "Połowa energii z odnawialnych źródeł do 2050 roku", "Do 2050 roku całkowite odejście od energii z węgla" itp. są to jedynie deklaracje mają się nijak do rzeczywistości, spełnieni których brzmi nierealistycznie ze względu na zwiększenie zapotrzebowania energii elektrycznej. A gdy brakuje energii to czy można mówić o transformacji i przejściu na odnawialne źródła?

Ogrzewanie w polskich domach

Pomimo trwającego przejścia na piece bardziej ekologiczne, wciąż znaczna część gospodarstw domowych jest ogrzewana piecami na węgiel i drewno. Nierzadkie dla polaków jest palenie śmieci, plastiku, tworzyw sztucznych, gumy oraz odpadów. Szacuje się, że do 60% pieców pali się częściowo śmieciami. I sami zdecydujcie, jest to brak edukacji, kultury, niedbalstwo czy może "specyfika polskiej mentalności". Wiedząc, że to zabija ludzi, przyczynia się do ciężkich chorób i cierpień, to zjawisko wciąż ma miejsce. Smutne, ale prawda. To jest Polska. W procesie spalania plastiku i tworzyw sztucznych w piecach do ogrzewania indywidualnych gospodarstw domowych uwalniane są do atmosfery związki, które są toksyczne dla człowieka – ostrzega Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ), pytany przez PAP o zagrożenia związane z nieodpowiednim usuwaniem odpadów. * źródło: https://smoglab.pl/prof-adam-grochowalski-spalanie-smieci-w-piecach-domowych-jest-w-polsce-powszechne/

Transport samochodowy w Polsce

Polska jest krajem z dużą ilością wysokoemisyjnych pojazdów. Średni wiek samochodów wynosi od 13 do 20 lat (różne źródła podają inne dane). Jednak warto tutaj zauważyć trend spadkowy. Co raz więcej nowych i nowszych aut pojawia się na polskich drogach. Dlaczego te starsze auta są niebezpieczne? Efektywność spalania paliwa w tegoczasowych silnikach przekłada się na ilość paliwa. Im więcej paliwa się spala – większa emisja. Ponadto, układ wydechowy tegoczasowych samochodów jest pozbawiony układu czyszczenia spalin bądź zasób tego układu jest już wyczerpany.

Kolejnym problemem jest nadmierne używanie samochodów na miejskich drogach. Stanem na rok 2018 w Polsce jeździ około 23 mln pojazdów osobowych na około 15 mln gospodarstw domowych. Statystycznie każda rodzina posiada 1.5 samochodu. W krajach zachodnich ludzie przesiadają się na transport miejski, rowery i elektryczne hulajnogi. W ten sposób dojeżdżają do pracy lub poruszają się miejscowością. Pozytywnie to się odwzorowuje na ekologii i zdrowiu ludzi.

Tak zwany home office, czyli praca zdalna jest popularna w zachodnich krajach. Pracodawcy coraz częściej rezygnują z biur i kosztów związanych z ich utrzymaniem. Pracownicy nie muszą dojeżdżać do miejsca pracy, oszczędzają pieniądze na dojazd, chronią środowisko, a nadmiar czasu wolnego pozytywnie przekłada się na efektywność ich pracy. Kiedy w Polsce to nastąpi?

Gospodarka

Przemysł surowcowy wymaga modernizacji, energetyka – zmiany i transformacji na źródła odnawialne, niedobór instalacji oczyszczających zanieczyszczenia i gazy odlotowe na fabrykach, opóźnienia w rozwoju dobrego prawa ekonomicznego i ekologicznego i jego egzekwowanie.

Mapa jakości powietrza w Polsce na tle Europy
Mapa jakości powietrza w Polsce na tle Europy Stan z dnia 20.04.2021 godź. 01:32

Rozkład przestrzenny emisji zanieczyszczeń jest bardzo nierównomierny. Najgorzej jest na obszarach dużych miast, aglomeracji, okręgów przemysłowych oraz przy ruchliwych drogach i ulicach miejskich. Województwo śląskie ma najgorszą sytuację. Od wielu lat atmosfera jest zanieczyszczana tlenkiem węgla, metalami ciężkimi, pyłem PM, dwutlenkiem siarki oraz tlenkami azotu. Około 20–25% wszystkich zanieczyszczeń pochodzi z małego obszaru na Śląsku (około 2.1% powierzchni Polski).

Kraków jest drugim co do wielkości miastem w Polsce z populacją około 781 tys. ludzi. Jakość powietrza w Krakowie jest jedna z najgorszych w Europie. Głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza są niska emisja (ogrzewanie mieszkań węglem i śmieciami), transport i przemysł. W Krakowie i niektórych miastach Górnego Śląska występuje kwaśny smog. Władze Krakowa i Śląska próbują przeciwdziałać powstaniu smogu, zakazując ogrzewanie węglowe oraz wjazd wysokoemisyjnych samochodów do niektórych części miast.

Co można zrobić, aby poprawić jakość powietrza?

Niezbędne będą zmiany w przemyśle, prawie, energetyce i technologii oraz transformacja sektora energetycznego i jego orientacja na odnawialne źródła energii; zamontowanie skutecznych urządzeń oczyszczających i filtrów dla źródeł emisji; ustalenie prawidłowych kryteriów oceny zanieczyszczeń orz procedur ich redukcji i likwidacji. Energia wiatrowa i słoneczna – to nasza przyszłość. Instalacja fotowoltaiczna dostarcza prąd do gospodarstwa domowego. Nadwyżki można magazynować w sieci i odbierać je w zimowe miesiące bądź wg potrzeby. Niestety, pomimo dofinansowaniom, cena fotowoltaiki pozostaje wysoka. Potrzebna jest też przestrzeń na samą instalację (dach lub nasłoneczniona działka) co stwarza dodatkowe komplikacje. Wprowadzenie tych zmian w prawie mogłoby zwiększyć ilość instalacji fotowoltaicznych, ich rozmiary, moc oraz pomóc przejściu na źródła odnawialne ("green energy") i pozbyć się węgla.

Niezbędna będzie również edukacja ludzi w zakresie zanieczyszczeń występujących w powietrzu, źródeł ich emisji oraz ich wpływu na zdrowie człowieka. Pomoże to zwiększyć ludzką świadomość w zakresie ochrony środowiska.

Światowa mapa jakości powietrza w czasie rzeczywistym

Światowa interaktywna mapa wizualizująca jakość powietrza oraz występujące w nim zanieczyszczenia w czasie rzeczywistym. Sprawdź rodzaje zanieczyszczeń w Twoim mieście i okolicy oraz ich stężenie. Znajdź najlepsze i najbardziej ekologiczne miejsce do życia i założenia rodziny.

Indeks Jakości Powietrza (AQI)

AQI Stan powietrza Konsekwencje zdrowotne Ograniczenia
0 – 50 Dobry Jakość powietrza jest uznawana za zadowalającą, a zanieczyszczenie powietrza stwarza minimalne lub żadne ryzyko dla zdrowia -
51 – 100 Umiarkowany Jakość powietrza jest akceptowalna; jednakże w niektórych przypadkach mogą wystąpić umiarkowane zdrowotne reakcje szczególnie u osób wrażliwych Długotrwały wysiłek fizyczny na świeżym powietrzu powinien zostać ograniczony dla osób wrażliwych oraz osób z chorobami układu oddechowego
101 – 150 Dostateczny U osób wrażliwych mogą wystąpić negatywne skutki zdrowotne. Prawdopodobne jest, że większość społeczeństwa nie zostanie dotknięta Długotrwały wysiłek fizyczny na świeżym powietrzu powinien zostać ograniczony dla wszystkich grup osób, szczególnie dla osób wrażliwych, dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży oraz osób z chorobami układu oddechowego
151 – 200 Zły Każdy może zacząć odczuwać negatywne skutki zdrowotne; u osób wrażliwych mogą wystąpić poważniejsze skutki zdrowotne Kobiety w ciąży, osoby z chorobami układu oddechowego oraz osoby wrażliwe powinny unikać długotrwałego wysiłku na świeżym powietrzu; inne grupy osób powinne ograniczyć długotrwały wysiłek na świeżym powietrzu
201 – 300 Bardzo niezdrowy Ostrzeżenie zdrowotne! Prawdopodobne jest, że cała populacja zostanie dotknięta. Negatywne skutki zdrowotne mogą wystąpić u wszystkich grup osób Dzieci, kobiety w ciąży, osoby z chorobami układu oddechowego oraz osoby wrażliwe powinny unikać wszelkiego rodzaju wysiłku na świeżym powietrzu; inne grupy osób powinne mocno ograniczyć wysiłek na świeżym powietrzu
300+ Niebezpieczny Środowisko niebezpieczne! Każda osoba może doświadczyć poważniejszych skutków zdrowotnych Każda grupa osób powinna unikać wszelkiego rodzaju wysiłku na świeżym powietrzu oraz mocno ograniczyć czas przebywania w niebezpiecznym środowisku

Tabela oceny jakości powietrza wg stężenia zanieczyszczeń

Stan powietrza PM10
[µg/m3]
PM2.5
[µg/m3]
O3
[µg/m3]
NO2
[µg/m3]
SO2
[µg/m3]
CO
[mg/m3]
Dobry 0 – 50 0 – 35 0 – 120 0 – 100 0 – 100 0 – 7
Umiarkowany 50.1 – 80 35.1 – 55 120.1 – 150 100.1 – 150 100.1 – 200 7.1 – 11
Dostateczny 80.1 – 110 55.1 – 75 150.1 – 180 150.1 – 200 200.1 – 350 11.1 – 15
Zły 110.1 – 150 75.1 – 110 180.1 – 240 200.1 – 400 350.1 – 500 15.1 – 21
Bardzo niezdrowy 150.1 – 200 110.1 – 150 240.1 – 300 400.1 – 500 500.1 – 600 21.1 – 26
Niebezpieczny > 200 > 150 > 300 > 500 > 600 > 26

Dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń powietrza ze względu na ochronę zdrowia ludzi

Dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń powietrza ze względu na ochronę zdrowia ludzi. Źródło: GIOŚ gios.gov.pl
Źródło: GIOŚ (gios.gov.pl). Stan na 21.04.2021

Dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń powietrza ze względu na ochronę roślin

Dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń powietrza ze względu na ochronę roślin. Źródło: GIOŚ gios.gov.pl
Źródło: GIOŚ (gios.gov.pl). Stan na 21.04.2021


Źródła danych wykorzystane w tym artykule: